Kategoria: 2017

Musica humana i fale mózgowe  – filozofowie ze szkoły Pitagorejskiej wierzyli, że istnieje niesłyszalna musica humana, będąca harmonią duszy, którą „zrozumie każdy, kto zejdzie w głąb samego siebie”. W latach dwudziestych XX wieku niemiecki psychiatra Hans Berger odkrył, że ludzki mózg generuje rytmiczną aktywność elektryczną, tzw. fale mózgowe. Taką aktywność mierzy się się za pomocą elektroencefalografu (EEG), a w różnych stanach świadomości dominują różne fale, np. w czasie głębokiego snu fale wolne, a podczas intensywnej koncentracji fale szybkie. W latach sześćdziesiątych XX wieku technika EEG zaczęła być wykorzystywana w kompozycji muzycznej (m.in. Krzysztof Penderecki, Alvin Lucier).

Neuromuzyka – muzyczne wykorzystanie technik monitorowania pracy mózgu stwarza zupełnie nowe możliwości na poziomie percepcyjnym, jeśli osoba percypująca będzie doświadczać poprzez dźwięk działania własnego mózgu. Wtedy traci znaczenie podział na tradycyjne role kompozytora, wykonawcy i odbiorcy, ponieważ osoba podłączona do aparatury EEG pełni w pewnym sensie te trzy funkcje jednocześnie. Dlatego w pewnym sensie, gdyż trudno tu mówić o tradycyjnie pojmowanej kompozycji opierającej się o świadome i intencjonalne manipulowanie strukturami dźwiękowymi. W neuromuzyce struktury te mogą wynikać zarówno z uświadomionych procesów mózgowych, jak i tych odbywających się w sferze podświadomości i niezwiązanych z intencjami i wolną wolą.

Instalacja – mózg ludzki składa się z około biliona neuronów, z których każdy może łączyć się z dziesięcioma tysiącami innych. Jedna elektroda EEG rejestruje uśrednioną aktywność wielu milionów komórek nerwowych, więc „podsłuchiwanie” mózgu techniką EEG jest bardzo dalekie od realistycznego oddania całej tej złożoności. Sama jednak możliwość usłyszenia rytmów i harmonii, jakie zachodzą między poszczególnymi falami mózgowymi w danej chwili może być dla uczestników okazją do choćby częściowego „wsłuchania się w siebie”.

____

21.10 (sobota)
20:00-22:00
Osiedle Jazdów
Rotacyjny Dom Kultury (3/18)
____

Prowadzący:

Beniamin Głuszek – autor interaktywnych instalacji dźwiękowych bazujących na pomiarach EEG „Neuromuzyka”, współtwórca instalacji artystycznych wystawianych m.in. w przestrzeni miejskiej Wrocławia. Z wykształcenia teoretyk muzyki (dyplom Akademii Muzycznej im. Karola Lipińskiego we Wrocławiu). Prezentował swoje prace w Polsce (m.in. Międzynarodowy Festiwal Muzyki Współczesnej „Warszawska Jesień”, Przegląd Sztuki SURVIVAL) i zagranicą (Czechy, Holandia, Szkocja).

Wystawa natychmiastowa, nie wymagającą gotowania, zalana wrzątkiem.

Bierzemy na warsztat myśl humanistyczną, nauki ścisłe i moc twórczą. Rozważamy dylematy współczesności, ścieramy ze sobą wizje świata i stawiamy pytania o przyszłość. Następnie miksujemy: naukę, sztukę, muzykę, fizykę, literaturę, architekturę. Dodajemy konserwacje. Nie czekamy. Jest już gotowa.

WYSTAWA INSTANT. Do dłuższego namysłu.

Wystawa podsumuje i zaprezentuje efekty warsztatów przeprowadzonych w pracowniach artystycznych Nówka Sztuka realizowanych w ramach 2. Festiwalu Myśli Abstrakcyjnej.

____

21.10 (sobota)
19:00 – Wernisaż
Osiedle Jazdów
Domek 10/6
____

Wystawę będzie czynna również: 22.10 (niedziela) 12:00-18:00 oraz 27.10 (piątek) 17:00-20:00

Kuratorka:

Dorota Pabel  – projektantka, producentka wydarzeń artystycznych i koordynatorka działań społeczno-kulturalnych. Studiowała na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie oraz Weissensee Kunsthochschule w Berlinie. Współpracuje z instytucjami kultury, festiwalami oraz organizacjami pozarządowymi. Zajmuje się eksperymentalnym działaniem w przestrzeni, projektuje plastyczne oprawy wydarzeń, scenografie i wystawy.

Producentka i scenografka:

Kasia Sikora – scenografka, freelancerka włączająca się w różne artystyczne projekty i wydarzenia. Studiowała scenografię na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie oraz kulturoznawstwo na Uniwersytecie Warszawskim. Zawodowo przede wszystkim zajmuje się scenografia filmową i reklamową. Prywatnie zaangażowana feministycznie, co znajduje odbicie w jej samodzielnych działaniach twórczych.

O Melancholii ludzie opowiadali zawsze i zawsze ją odczuwali. Inaczej tylko, w zależności od czasów, na nią mówiono. Pascala przeraziła wiekuista cisza nieskończonych przestrzeni a było to bezpośrednie odniesienie do przestrzeni Kartezjańskiej. Takie samo odczucie, gdy spojrzymy głębiej wstecz, możemy znaleźć i u Augustyna, i u Seneki. Współczesność wrzuciła je do jednego worka i nazwała obraźliwie filozofią. Ale przecież przez wieki wszystko co istotne tak było nazywane. Od niedawna (bo czym jest 200 lat na przestrzeni dziejów?) znajdujemy te same odczucia u Słowackiego, Malczewskiego, Borgesa, Kierkegaarda czy Sartre’a. Tu mówimy z kolei o literaturze. Ale przecież jest to taka sama próba opisu niedającego się do końca uchwycić braku, która towarzyszyła filozofom, tylko w innym języku odmalowana. W bliższej nam metaforyce życia, trwania, pustki, labiryntu, powrotów i marzeń. Bez całego, rzadko już rozumianego arsenału mitów chrześcijańskich i klasycznych. Kropkę nad i w najnowszym z języków, języku współczesnego materializmu okraszonego konsumpcjonizmem stawia antropologia, głównie antropologia codzienności, bo co innego jak autentyczność i chwilowość jest dla nas dzisiaj równie cenne?

Teza przyświecająca spotkaniu nie wydaje się więc kontrowersyjna, choć nie wszyscy z pewnością zgodzą się z niektórymi przykładami. A będzie ich wiele. Za pomocą słów i przykładów będziemy się starali zobrazować coś co nie jest wysławialne. Bo język, jako narzędzie komunikacji jest z założenia instrumentem technicznym, przeznaczonym do ścisłego zamykania rzeczywistości w jednoznaczne ramy (tak twierdził m.in. Kołakowski). Język poezji, literatury, czy sztuki, o! to już jednak zupełnie inna rzecz! O tym języku (i w miarę możliwości w nim także) będzie spotkanie. I o tym, co ten język tak naprawdę wyraża, co opowiada.

____

21.10 (sobota)
godz. 17:30-18:30
Osiedle Jazdów
Rotacyjny Dom Kultury (3/18)
___

Prowadzący:

Łukasz Hrynkiewicz

Nie mam czasu – pokaz filmu „Julian Barbour. Sen Podszewki” i dyskusja.

Dyskusja po filmie: Czym jest czas? Fizycy definiują czas w prosty sposób przez jego pomiar – jest on tym co mierzymy za pomocą zegara. Pojmowanie natury czasu ewoluowało jednak na przestrzeni dziejów. Do końca XX w. wierzyliśmy, że czas jest wielkością absolutną, niezależną od układu odniesienia w którym go mierzymy. Teoria względności Einsteina położyła kres temu przekonaniu dowodząc, że upływ czasu zależy od prędkości z którą porusza się mierzący go obserwator oraz pola grawitacyjnego w którym się znajduje. A co gdyby pójść o krok dalej i założyć że czas nie istnieje? Hipotezę taką wysnuł niezwiązany z instytucjami akademickimi brytyjski fizyk Julian Barbour argumentując, że przeszłość jak i przyszłość istnieją wyłącznie jako projekcje ludzkiego umysłu. ‘Teraz’ jest jedyną chwilą do której posiadamy bezpośredni dostęp, natomiast iluzja czasu spowodowana jest przez to co obserwujemy jako zmiany we wszechświecie. Film „Sen Podszewki” jest zapisem wypowiedzi Juliana Barbour na temat teorii braku czasu, teorii Janusowego punktu zakładającej powstanie w Wielkim Wybuchu równoległego wszechświata, w którym czas płynie w przeciwnym kierunku oraz swojego życia prywatnego.

____

21.10 (sobota)
15:00-17:00
Osiedle Jazdów
Rotacyjny Dom Kultury (3/18)
____

Prowadzący:

Adam Andrzejewski — filozof i teoretyk sztuki, adiunkt w Instytucie Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego. Autor prac naukowych z zakresu estetyki codzienności, filozofii współczesnej, ontologii analitycznej, metodologii oraz teorii kultury popularnej. Laureat Nagrody Naukowej „Polityki” w dziedzinie nauk humanistycznych 2016.

Karol Jałochowski – dziennikarz POLITYKI, autor serii dokumentalnej Pionierzy, poświęconej wybitnym myślicielom epoki. W tygodniku zadebiutował w 2000 r. Pisze, a od kilku lat także realizuje materiały filmowe, o pograniczach nauk ścisłych, kultury, filozofii. Wcześniej był redaktorem prowadzącym portalu Polskiego Radia (2001-2006), współpracował z miesięcznikiem „Świat Nauki”. Stypendysta Centre for Quantum Technologies, National University of Singapore (2012-2014). Laureat nagrody Grand Press (2015) za film i reportaż poświęcony Royowi Glauberowi. Fizyk z wykształcenia. Strona: http://13dimension.com

____

Opis filmu: Julian Barbour jest niezależnym, ale stowarzyszonym z uniwersytetem w Oksfordzie fizykiem i historykiem nauki, autorem licznych prac i kliku książek. Od ponad trzydziestu lat usuwa z fizyki pojęcia jego zdaniem zbędne. Należy do nich czas, który jest według Barboura iluzją. Do naukowego opisania świata jest on całkowicie zbędny. Od kilku lat pracuje nad teorią wyjaśniającą, skąd w tej iluzji bierze się towarzyszące nam poczucie upływu czasu i jego kierunek. Spotkanie z Julianem Barbourem odbywa się w jego rodzinnym domu, w niewielkiej miejscowości opodal Oksfordu. Ekipa z kamerą towarzyszy mu w jego codziennych domowych obowiązkach.

PIONIERZY. Na granicy poznania Seria filmowych spotkań z najwybitniejszymi umysłami epoki Pionierzy to jedyny w swoim rodzaju cykl dokumentalny związany z najwybitniejszymi i najbardziej nieortodoksyjnymi uczonymi, którzy mieli odwagę, by kwestionować współczesne paradygmaty. Emocje związane z odkrywaniem i testowaniem nowych teorii; pasja każąca pozostawać w kontrze wobec środowiska, wobec dogmatu “publikuj albo giń”; radości i smutki związane z poznawaniem niepoznanego – o tym właśnie opowiadają Pionierzy.

Anomalie czasowe w sztuce – wykład performatywny.

Wychodząc od najnowszych koncepcji czasu będziemy szukać ich korzeni w twórczości artystycznej lat 60. i 70. Najciekawsi artyści, muzycy i poeci połowy XX wieku uczynili czas podstawowym tematem oraz materiałem swojej twórczości, pokazując, że w dobie przemian epoki stał się on czymś innym. Współcześnie rozwój technologii znów prowadzi do przemian tego, jak postrzegamy czas. Aby nadążyć za nimi, musimy czerpać z dostępnych nam koncepcji czasu, rozwijać je i na nich budować, dostosowywać do nowych zjawisk i doświadczeń.Sięgamy więc do artystycznych eksperymentów.

____

21.10 (sobota)
13:30-14:30
Osiedle Jazdów
Rotacyjny Dom Kultury (3/18)
____

Prowadzący:

Kluadia Rachubińska – absolwentka Wydziału Psychologii UW oraz Instytutu Kultury Polskiej, doktorantka w Zakładzie Filmu i Kultury Wizualnej, członkini Zespołu Badań Mody i Dizajnu oraz Zespołu Badań Praktyk Późnej Nowoczesności. Publikowała w „Kwartalniku Filmowym”, „Kulturze Popularnej”, „Dialogu”, „Małej Kulturze Współczesnej”.

Antek Michnik – doktorant w IS PAN, historyk kultury, performer. Członek założyciel researchersko-performatywnej Grupy ETC oraz Zespołu Badań Praktyk Późnej Nowoczesności przy IKP UW. Współpracownik Stowarzyszenia im. Stanisława Brzozowskiego. Od jesieni 2013 w redakcji magazynu „Glissando”.