Koncert. Przełamując fale mózgowe

Musica humana i fale mózgowe  – filozofowie ze szkoły Pitagorejskiej wierzyli, że istnieje niesłyszalna musica humana, będąca harmonią duszy, którą „zrozumie każdy, kto zejdzie w głąb samego siebie”. W latach dwudziestych XX wieku niemiecki psychiatra Hans Berger odkrył, że ludzki mózg generuje rytmiczną aktywność elektryczną, tzw. fale mózgowe. Taką aktywność mierzy się się za pomocą elektroencefalografu (EEG), a w różnych stanach świadomości dominują różne fale, np. w czasie głębokiego snu fale wolne, a podczas intensywnej koncentracji fale szybkie. W latach sześćdziesiątych XX wieku technika EEG zaczęła być wykorzystywana w kompozycji muzycznej (m.in. Krzysztof Penderecki, Alvin Lucier).

Neuromuzyka – muzyczne wykorzystanie technik monitorowania pracy mózgu stwarza zupełnie nowe możliwości na poziomie percepcyjnym, jeśli osoba percypująca będzie doświadczać poprzez dźwięk działania własnego mózgu. Wtedy traci znaczenie podział na tradycyjne role kompozytora, wykonawcy i odbiorcy, ponieważ osoba podłączona do aparatury EEG pełni w pewnym sensie te trzy funkcje jednocześnie. Dlatego w pewnym sensie, gdyż trudno tu mówić o tradycyjnie pojmowanej kompozycji opierającej się o świadome i intencjonalne manipulowanie strukturami dźwiękowymi. W neuromuzyce struktury te mogą wynikać zarówno z uświadomionych procesów mózgowych, jak i tych odbywających się w sferze podświadomości i niezwiązanych z intencjami i wolną wolą.

Instalacja – mózg ludzki składa się z około biliona neuronów, z których każdy może łączyć się z dziesięcioma tysiącami innych. Jedna elektroda EEG rejestruje uśrednioną aktywność wielu milionów komórek nerwowych, więc „podsłuchiwanie” mózgu techniką EEG jest bardzo dalekie od realistycznego oddania całej tej złożoności. Sama jednak możliwość usłyszenia rytmów i harmonii, jakie zachodzą między poszczególnymi falami mózgowymi w danej chwili może być dla uczestników okazją do choćby częściowego „wsłuchania się w siebie”.

____

21.10 (sobota)
20:00-22:00
Osiedle Jazdów
Rotacyjny Dom Kultury (3/18)
____

Prowadzący:

Beniamin Głuszek – autor interaktywnych instalacji dźwiękowych bazujących na pomiarach EEG „Neuromuzyka”, współtwórca instalacji artystycznych wystawianych m.in. w przestrzeni miejskiej Wrocławia. Z wykształcenia teoretyk muzyki (dyplom Akademii Muzycznej im. Karola Lipińskiego we Wrocławiu). Prezentował swoje prace w Polsce (m.in. Międzynarodowy Festiwal Muzyki Współczesnej „Warszawska Jesień”, Przegląd Sztuki SURVIVAL) i zagranicą (Czechy, Holandia, Szkocja).