👈 Wróć do opisu
🐞 🐞 Program dla turnusu II — 14-17 sierpnia 2025
Spotkania z książkami
🦉 Spotkanie z autorką książki „Sztuka przetrwania” – Anką Wandzel
To książka dla wszystkich, którym brakuje oddechu. Barwna i ożywcza opowieść o fermencie nadziei, uporze roślin, twórczym charakterze prac domowych oraz o całkiem przyziemnej rzeczywistości sztuki.
W oddzielnych, lecz splecionych z sobą jak grzybnia esejach, Anka Wandzel wędruje po chaszczach i zapuszcza się za kulisy projektów ekologicznych znanych polskich artystek (Joanny Rajkowskiej, Diany Lelonek, Karoliny Grzywnowicz, Cecylii Malik i innych), aby w dobie zmian klimatu docenić kreatywność i wysiłek tych, którzy o przetrwaniu i współpracy wiedzą najwięcej: pracowników technicznych, migrantek, matek, aktywistek, ogrodniczek czy osób w kryzysie bezdomności. A także morw, trzcin, grzybów, porzeczek, mszaków, chwastów i bocianów. Bo w książce Wandzel ludzie, rośliny i zwierzęta nigdy nie są oddzielni – razem, metodą prób i błędów, współtworzą piękny, choć kruchy i niedoskonały świat.
Tłem dla tej opowieści są doświadczenia autorki z trudnych ciąż i początków macierzyństwa w dobie pandemii, wojen i Czarnych Protestów. Szukając ukojenia w twórczej bliskości z przyrodą i międzygatunkowych spotkaniach, Wandzel przypomina, jak ważna dla naszego wspólnego przetrwania jest zasada „nigdy nie będziesz szła sama”.
Anka Wandzel – eseistka, antropolożka, matka dwójki dzieci, członkini spółdzielczej farmy MOST. Autorka tekstów o splotach środowiska, kultury i pracy opiekuńczej w „Dwutygodniku”, „Miesięczniku Znak”, „Przekroju” i „Ładnym Bebe”. W 2024 roku otrzymała stypendium literackie m.st. Warszawy i uczestniczyła w rezydencji artystycznej „Wspólne pole” w Centrum Sztuki Współczesnej Zamek U-jazdowski. Od 2023 roku prowadzi na „Oko.press” cykl opowieści „Rośliny zza rogu” o miejskich drzewach i chwastach. Urodzona w 1990 roku w Poznaniu, od dwudziestu pięciu lat mieszka w Warszawie, gdzie czyta, gotuje i łazi z dziećmi po mieście, poszukując po krzakach nadziei w dobie zmian klimatu.
🦉 Spotkanie z autorem książki „Patopaństwo” – Janem Śpiewakiem
Co jest nie tak z Polską? Jakie są źródła patologii życia publicznego? Takie pytania zadaje sobie wielu z nas, obserwując polską rzeczywistość. Jan Śpiewak zabiera nas w podróż po Patopaństwie. To opowieści o kraju, w którym feudalizm i dziki kapitalizm podają sobie ręce nad głowami obywateli. O januszexie, który przebrał się za europejskie państwo. O szlacheckim folwarku, który nigdy nie umarł, a w III RP wręcz się odrodził.
Dlaczego polskie osiedla mieszkaniowe przypominają chów klatkowy, zamiast być dobrymi miejscami do życia? Dlaczego pijemy więcej alkoholu niż w czasach PRL-u? Dlaczego pracujemy dłużej i w gorszych warunkach niż większość Europy? Czemu media tradycyjne i społecznościowe promują patologie? Dlaczego Polacy spłacają najdroższe kredyty hipoteczne w Unii? Dlaczego miliony Polaków nie mają dostępu do transportu publicznego? Czemu polskie instytucje przypominają folwarki? Dlaczego w polityce od 35 lat są te same twarze? Dziesiątki trudnych pytań, setki niewesołych odpowiedzi.
Autor przypomina, że państwo może zrobić dla obywateli wiele dobrego, jeśli tylko realizuje interesy wspólnoty, a nie najsilniejszych. Razem możemy niemal wszystko, osobno niewiele. Tymczasem – witajcie w Patopaństwie.
Jan Śpiewak – socjolog, aktywista miejski i publicysta. Był założycielem ruchu miejskiego Miasto Jest Nasze i Wolne Miasto Warszawa. Pisał felietony dla Krytyki Politycznej, Kultury Liberalnej oraz tygodnika „Wprost”. Jest autorem książki „Ukradzione Miasto”, która ukazała kulisy wybuchu afery reprywatyzacyjnej. W swojej działalności naukowej i publicznej koncentruje się na tematach związanych z kryzysem demokracji liberalnej, przemianami zachodzącymi w światowej gospodarce, nierównościami społecznymi, globalnym ociepleniem i ochroną środowiska.
Warsztaty, rozmowy, ćwiczenia
Będziecie mogli zapisać się na 4 warsztaty z 8.
Liczba miejsc na warsztatach jest ograniczona, dlatego na podstawie podanych przez Was wcześnej preferencji, miejsca przydzieli Wam nasza maszyna losująca. Ostrzegamy jednak, że los może płatać figle i może zdecydować, że traficie w inne miejsce niż to najbardziej przez Was oczekiwane.
Zapisy na warsztaty ruszą na około 2 tygodnie przed turnusem.
🦊 Przepis na wspólnotowy system żywnościowy – kooperatywa spożywcza
Podczas warsztatów wcielimy się w asortymentowych ekspertów i ekspertki, negocjujących kryteria różnych produktów od czekolady po buraczki, od eko-certyfikatów po zero-waste. Porównamy koszty ukryte korporacyjnych sieci z wartościami lokalnych społeczności żywnościowych. Prześledzimy łańcuchy dostaw, ważąc korzyści i wyzwania bezpośredniej współpracy z rolnikami. Na koniec zmieszamy unijne strategie z lokalnymi inicjatywami i odkryjemy jak połączyć różne składniki, aby stworzyć smakowity plan działań dla swojej gminy.
Wszystko to zostanie podane w atmosferze kuchennego laboratorium: z przepisami na demokratyczne decyzje, szczyptą ekonomii współdzielenia oraz garścią sprawdzonych metod budowania relacji z lokalnymi wytwórcami.
Wojtek Mejor – niezależny facylitator, zaangażowany w promowanie agroekologii, suwerenności żywnościowej, postwzrostu i kooperatywizmu. Wspiera rozwój trzeciego sektora, koncentrując się na edukacji, współpracy między organizacjami pozarządowymi oraz wspieraniu inicjatyw społecznych. Jako współzałożyciel Nyeleni Polska był jednym z koordynatorów pierwszego i drugiego ogólnopolskiego Forum Suwerenności Żywnościowej w Warszawie w latach 2018 i 2020. Jako członek Warszawskiej Kooperatywy Spożywczej współkoordynował Pierwszy Otwarty Zjazd Kooperatyw Spożywczych w 2012 roku i przyczynił się do rozwoju kooperatyw spożywczych w Polsce oraz projektów Rolnictwa Wspieranego przez Społeczność (RWS). Od 10 lat członek Spółdzielni Dobrze. Mieszka i pracuje w Warszawie.
🦊 Ekspedycja performatywna – krytyczna kartografia
Podczas warsztatu udamy się na spacer po okolicy i spróbujemy wspólnie zastanowić się nad zjawiskiem map w duchu krytycznej kartografii.
Tradycyjny pogląd na mapy zakłada, że są one obiektywnymi przedstawieniami wizualnymi, które stoją ponad polityką czy kwestiami społecznymi. Tymczasem mapy od zawsze były tworzone, by spełniać konkretne cele handlowe, wojskowe, kolonialne czy kolekcjonerskie, na zamówienie władców czy ośrodków władzy.
W trakcie naszego spaceru, poprzez różne propozycje ćwiczeń, spróbujemy zastanowić się, co mapy pokazują i w jaki sposób, a co pozostaje w nich niewidoczne. Postaramy się zmapować nasze indywidualne, zmysłowe doświadczenie konkretnego krajobrazu. Przyjrzymy się także różnym reprezentacjom miejsc, które odwiedzimy, i w praktyczny sposób zapoznamy się z kontekstami współczesnych nurtów geografii performatywnej i cielesnej. Spotkanie będzie również doskonałą okazją do poznania bardzo ciekawej historii miejsca i okolic, w których znajduje się stanica Polewicz.
Wojciech Marczak – współpracował z organizacjami i szkołami działającymi w obszarze alternatywnej pedagogiki, takimi jak Akademia Myślenia, Edukacja Przygodowa czy Fundacja Fala Nowej Kultury przy projekcie ,,Sztuka Niepełnoletnia’’. Z Towarzystwem Krajoznawczym Krajobraz zrealizował we współpracy z Nowym Teatrem w Warszawie projekt ,,Nowy krajobraz’’. Od 2022 roku związany jest z Teatrem Węgajty.
🦊 Od neoliberalnego kapitalizmu do technofeudalizmu? Czyli władza polityczna i moc obliczeniowa.
Ekonomiści Cédric Durand i Yanis Varoufakis argumentują, że nie żyjemy już w kapitalizmie, lecz w czymś, co z ukatrupionego przez big techy kapitalizmu się wyrodziło i co przypomina metabolizm społeczny średniowiecznego typu: technofeudalizm. Podczas warsztatów przyjrzymy się bliżej hipotezie technofeudalizmu, porównamy stanowiska obu autorów i omówimy proponowane przez nich rozwiązania, odnosząc je również do nowych form krytyki ekonomii politycznej, jakich dostarcza współczesna myśl filozoficzna, ze szczególnym uwzględnieniem prac Bernarda Stieglera.
Michał Krzykawski — pracownik naukowy na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, gdzie kieruje Centrum Badań Krytycznych nad Technologiami. Autor i współautor wielu prac z zakresu współczesnej filozofii francuskiej, filozofii techniki i filozofii społecznej. Od 2024 roku członek Rady Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki. Wiceprezes Fundacji Pracownia Współtwórcza
🦊 Zioła, kwiaty, aromaty — kolonijne perfumy botaniczne
Tworzenie zapachów to sztuka równowagi między intuicją a wiedzą, pasją a regułami. Warsztaty z robienia perfum będą okazją by odkryć tę harmonię, a jednocześnie świetnie się bawić i eksplorować świat posługując się zmysłem węchu.
Zajęcia rozpoczną się od krótkiego teoretycznego wprowadzenia w świat perfumiarstwa i aromaterapii. W części warsztatowej stworzymy własne, niepowtarzalne kompozycje zapachowe. Będziemy pracować z 20-25 starannie wyselekcjonowanymi, inspirowanymi okolicznościami kolonijnej przyrody, nutami zapachowymi: głowy, serca i bazy. Jeśli te terminy nic Ci jeszcze nie mówią, spokojnie – wszystko się wyjaśni podczas spotkania. Szczególną uwagę poświęcimy też zasadom bezpieczeństwa. Praca z olejkami eterycznymi wymaga znajomości pewnych reguł, które zostaną szczegółowo omówione, abyś mógł/a tworzyć zapachy w sposób bezpieczny i odpowiedzialny. Omówimy też na co zwracać uwagę przy zakupie pozostałych komponentów, by świadomie wybierać najlepsze produkty.
Podczas warsztatów każda osoba stworzy 10 ml własnych perfum, oraz nabędzie wiedzę i praktyczne umiejętności, które umożliwią jej kontynuację tej przygody.
Michalina Samborska — antropolożka, iberystka i dokumentalistka w stanie spoczynku. Twórczyni perfum botanicznych, perfumiara in spe, dyplomowana aromaterapeutka. Opiekunka marki SorryBardzo — powolne mieszanki wonne. Lubi porządkować receptury w Excelu, nie lubi narzucać się handlowo. Fascynuje się pamięciotwórczą mocą zapachu. Na gałęzi botanicznej przysiadła ze względu na efemeryczność olejków eterycznych i ich niedającą się poskromić klasę.
🦊 Ćwiczenia z pracy emocjonalnej
W latach osiemdziesiątych amerykańska socjolożka Arlie Hochschild ukuła pojęcie pracy emocjonalnej, aby zdefiniować niewidoczny, kulturowo najczęściej cedowany na kobiety wysiłek związany z podtrzymywaniem relacji, zapewnianiem przestrzeni do dzielenia się emocjami, szeroko pojętą troską oraz dbałością o bezpieczeństwo i przyjemną atmosferę. W wydanej niedawno książce Rose Hackman kontynuuje rozważania Hochschild, zapraszając do namysłu nad psychologicznym esencjalizmem i emocjonalnym patriarchatem.
Podczas warsztatów zastanowimy się, czy kobiety mają szczególny talent do opiekowania się i wspierania innych. Jak praca emocjonalna łączy się z rangą, władzą i przywilejem? Co to jest etyka troski? Jak zauważać i doceniać własną niewidzialną pracę emocjonalną? Jak budować kultury współpracy, które ją uznają? W jaki sposób ekologicznie gospodarować zużywalnymi zasobami energetyczno-emocjonalnymi?
Podczas warsztatów podzielimy się wiedzą, wymienimy doświadczeniami oraz opracujemy strategie pomocne w uwalnianiu się od emocjonalnej eksploatacji.
Kolektyw edukacyjny Future Simple (Paulina Czapska, Anna Szapert) – pomagamy spojrzeć na wyzwania z różnych perspektyw. Zachęcamy do szukania nowych rozwiązań dla starych spraw. Uczymy krytycznego i samodzielnego myślenia. Pokazujemy, że praca z emocjami jest równie przydatna jak ciągłe poszerzanie wiedzy.
🦊 Ekologie ucieczkowe: bagna, lasy i nieużytki jako przestrzenie oporu
Wpływ środowiska naturalnego na kształtowanie się relacji społecznych w przeszłości pozostaje wciąż niedostatecznie zbadany, zwłaszcza w kontekście dziejów Europy Wschodniej. Podczas warsztatów przyjrzymy się temu, jak różne typy ekologii – od gór, przez lasy i bagna, po obszary rolnicze i plantacje – oddziaływały na stosunki władzy, możliwości oporu oraz sprawczość grup podporządkowanych. Szczególną uwagę poświęcimy tym elementom przyrody, które wymykały się kontroli administracyjnej i pozostawały dotąd na marginesie badań: trzcinowiskom, krzakom, gęstym zaroślom, nieużytkom czy chwastom. Zastanowimy się, w jaki sposób uwzględnienie tych „nieczytelnych” i trudnych do kontrolowania przestrzeni może rzucić nowe światło na historię chłopskich społeczności, ich strategii przetrwania oraz oporu.
Michał Pospiszyl – historyk, adiunkt w Instytucie Studiów Politycznych PAN. Stypendysta Narodowego Centrum Nauki, IWM w Wiedniu i IAS CEU w Budapeszcie, finalista nagrody im. Barbary Skargi. Aktualnie przygotowuje książkę o ekologiach ucieczkowych w oświeceniowej Europie Wschodniej, publikował już na ten temat w Environmental History (2023), następne artykuły dotyczące tego problemu ukażą się w Journal of Modern History i Environmental Humanities.
🦊 Niesforne ciała
Warsztaty opierają się na założeniu, że wszystko, czego potrzebujemy, mamy już w sobie i dookoła siebie. Za pomocą ćwiczeń somatycznych i swobodnego ruchu w otoczeniu przyrody zresetujemy układ nerwowy, zharmonizujemy ciało i otworzymy się na doświadczanie przyjemności wszystkimi zmysłami. Pobudzimy uważność, rozbudzimy ciekawość i pozwolimy sobie na spontaniczność (i być może szczyptę niesforności). Będziemy płynnie przechodzić między ruchem i przyjemnym wysiłkiem a chwilami ukojenia i błogiego odpoczynku.
Warsztat będzie składał się z rozgrzewki, ćwiczeń uważności oraz swobodnego ruchu w grupie. Będziemy doświadczać porowatości ciała i otoczenia za sprawą (auto)dotyku, tańca i głosu.
Zachęcamy do uczestnictwa osoby o każdej sprawności. Będziemy poruszać się z poszanowaniem własnych potrzeb, możliwości i stanu psychofizycznego.
Alicja Czyczel – choreografka, tancerka, artystka, edukatorka somatyczna, aktywistka i facylitatorka. Tworzy niehierarchiczne procesy artystyczne i edukacyjne, w którym ciało jest miejscem stawiania oporu, uzdrawiania i międzygatunkowego współbycia. Jest członkinią feministyczno-queerowych społeczności: Przestrzeni Wspólnej i grupy squir.
🦊 Ćwiczenia z narcyzmem w tle
W ostatnich latach narcystyczne zaburzenie osobowości stało się nie tylko diagnozą, ale i sposobem definiowania siebie i innych. Czy to oznacza, że mamy obecnie do czynienia z epidemią narcyzmu? Gdzie kończy się „zdrowe” zainteresowanie sobą a zaczyna egocentryczna obsesja? Jak z kategorią narcyzmu łączy się indywidualizm, kapitalizm i patriarchat? Czy narcyzm ma płeć?
Podczas warsztatów, odwołując się m.in. do prac Christophera Lascha, Terry’ego Reala, Jean Twenge i W. Keitha Campbella oraz podcastów Dr Ramani, poszukamy odpowiedzi na te pytania, zapraszając Was do wspólnego namysłu i ćwiczeń.
Kolektyw edukacyjny Future Simple (Paulina Czapska, Anna Szapert) – pomagamy spojrzeć na wyzwania z różnych perspektyw. Zachęcamy do szukania nowych rozwiązań dla starych spraw. Uczymy krytycznego i samodzielnego myślenia. Pokazujemy, że praca z emocjami jest równie przydatna jak ciągłe poszerzanie wiedzy.
Muzyka
🐦 Brednie – koncert
Brednie – dźwiękowy melanż letniego, wieczornego powietrza, drgających strun i lekkiej psychodeli. Kasia i Paulina – dwie warszawskie songwriterki-gitarzystki łączą siły by dostarczyć nam piosenek, osadzonych w swoim niepowtarzalnym stylu, skropionym klimatami Broadcast czy Stereolab.
Na koncercie zagrają utwory z EP-ki „free/jazz” oraz niepublikowane dotąd kompozycje.
Poza Bredniami Paulinę usłyszycie jako sztr, a Kasię w Bez i Nadzieja.
Złapcie coś zimnego do picia, usiądźcie wygodnie i pozwólcie sobie odpłynąć. #guitarpop #bedroomrock
🐦 KubaKuba – koncert
Kuba Grzybowski i Kuba Buchner – obaj jesteśmy gitarzystami, używamy samplerów i klawiszy. Dodatkowo: drugi Kuba śpiewa! Bardzo lubimy improwizować i zostawiamy na to dużo przestrzeni.
🐦 DJ anymati i JFK Pirks / DJ EuroPol
🐦 Polska Szkoła Coveru – wykład performatywny + występy
Od Abby po polsku po Krzysztofa Krawczyka, od Ich Troje po Smerfne Hity – polska muzyka popularna stoi coverami zagranicznych piosenek. Polska Szkoła Coveru zaprasza na wyprawę po znanych i niszowych, klasycznych i ekscentrycznych krajowych wersjach światowych przebojów. Napisz polski tekst do swojej ulubionej (lub znienawidzonej!) zagranicznej piosenki i zaśpiewaj go podczas wieczoru karaoke. Mogą, ale nie muszą, pomóc Ci w tym prowadzący – poeta i muzykolog. Będzie to doskonała okazja, by przypomnieć covery stworzone w poprzednich latach i wymyślić nowe!
Zapraszają: Jacek Szczepanek – artysta i rzemieślnik w obszarach m.in. field recording. Pisuje o kulturze disco polo oraz Xawery Stańczyk – kulturoznawca, poeta i wykładowca na Uniwersytecie Łódzkim.
Ruch
🐛 Miękkie wejście w dzień — movement
Poranne zajęcia movementowe będą skupione na rozruszaniu całego ciała i miękkim wejściu w dalszą część dnia. Na godzinę zanurkujemy w praktyce płynnego ruchu, żeby powoli się rozbudzić. Zajęcia będą miały charakter bezwysiłkowy, dlatego odnajdzie się na nich każdy, niezależnie od swoich predyspozycji fizycznych.
Bazyli Stoykov — nauczyciel ruchu z pasją do mieszania różnych nurtów pracy z ciałem. Na co dzień działa we Wrocławiu jako instruktor bulderingu oraz movementu. W swojej praktyce dąży do nauki bezwysiłkowego i swobodnego ruchu dostępnego dla każdego.
🐛 Płynne wejście w dzień — pilates
Pilates Flow to zajęcia bazujące na pilatesie klasycznym z tanecznym twistem. Będziemy pracować nad siłą płynącą z aktywacji centrum ciała i integracji jego połączeń, dodając do tego płynne przejścia i oddech.
Magda Niedzielska – nauczycielka pilates i tancerka. Pracuje z ciałem, ucząc ruchu od 2015. Ukończyła szkolenie Pilates Core Medical Training. Na swoich zajęciach stara się połączyć wypracowywanie dokładności i świadomości ciała z flow w ruchu. Jako tancerka szkoliła się i pracowała między innymi w Izraelu i Hiszpanii. Ukończyła Comprehensive Pilates Teacher Training Program w Klinice Pilates w Katowicach.
Atrakcje i zbawy
🐸 Czy chcesz z nami chodzić? – ćwiczenia z zapoznawania
Unieś lewą nogę do góry,
Przesuń ją w powietrzu do przodu
I postaw na podłodze,
Teraz unieś prawą nogę,
Przesuń ją w powietrzu
I postaw na podłodze,
Powtarzaj czynność wielokrotnie,
Aż dojdziesz do celu
To instrukcja artysty fluxusowego Bena Pattersona pt. „Stand Erect”. Możliwe, że droga zawsze prowadzi do jakiegoś celu, ale my nie będziemy Was zachęcać do jego osiągnięcia. Co innego do błądzenia myślami, wprawiania siebie i swojego ciała w ruch, a może nawet dojścia do pewnych wniosków.
Zapraszamy Was na spotkanie, podczas którego spojrzymy na chodzenie i spacerowanie jako na praktykę artystyczną. Poprosimy Was o przechadzkę, i złączenie się w jej trakcie w grupy, w których będziecie wspólnie analizować Waszą relację z sztuką chodzenia. A po warsztatach – kto wie? Może wspólnie wybierzecie się na dalszą eksplorację?
Jeśli zechcecie z nami chodzić, zapraszamy na wspólny spacer również w piątek i sobotę. Będzie to dodatkowa okazja by porozmawiać o sztuce, muzyce, życiu i ruchu.
Grupa ETC – powstała w roku 2009 grupa badawczo-artystyczna, zajmującą się tradycją artystyczną neo-awangard, muzyki eksperymentalnej oraz sztuki intermedialnej. Skład grupy jest płynny i zmienia się w zależności od poszczególnych projektów. Na Koloniach dla dorosłych spacerować będą Antoni Michnik i Agnieszka Szostakiewicz.
🐸 Poczta kolonijna
Będzie to to dobry sposób, żeby przesyłać sobie życzliwość – badania naukowe mówią, że dobrze nam to robi. Napisz liścik, tak po prostu, do kogoś kogo nie/znasz, po to żeby sprawić mu radość, która z dużym prawdopodobieństwem do Ciebie wróci.
🐸 Usługi, przysługi i chodzenie na spacer
Na Koloniach możesz podzielić się swoimi umiejętnościami, pomysłami i sposobami spędzania czasu z innymi na tablicy ogłoszeń. Było już obcinanie grzywki w łazience, granie na ukulele, masaże, kręgi i spacery po rzece. W tym roku będziemy Was między innymi (nie)nachalnie zachęcać do wspólnego spacerowania.
👈 Wróć do opisu
👉 Sprawdź Program dla turnusu I — 7-10 sierpnia 2025
